«دستور» عدم سقوط شاخص بورس صادر شد

گروه بورس- بهزاد بهمن‌نژاد: در معاملات روز گذشته در حالي روند نزولي شاخص كل متوقف شد كه بيشتر گروه‌هاي صنعتي نيز تغييرات چنداني را تجربه نكردند. در واقع، بورس كه به علت برخي عوامل نظير تعيين نرخ خوراك 15 سنتي، نرخ بهره مالكانه 30 درصدي سنگ‌آهني‌ها و همچنين افزايش نرخ سود اوراق مشاركت به 23 درصد، روند منفي را پشت سر مي‌گذاشت با تغيير مقررات از سوي سازمان بورس مواجه شد.
 بر اساس قوانين جديد، اجازه فروش سهام بيش از نصف حجم مبنا يا 50 هزار سهم (هر كدام كه بيشتر بود) به سهامداران تا ساعت 12 ظهر داده نمي‌شود. به عبارت ديگر، دستوري شدن نحوه معاملات در بورس تهران اقدام جديدي است كه براي مقابله با ادامه افت شاخص گرفته شد؛ در حالي كه در تمام دنيا، مبناي بازار سرمايه بر اقتصاد آزاد و مبرا از هرگونه قوانين دستوري است. در حقيقت، محدوديت در نحوه انجام معاملات از جمله قوانيني است كه مشابه محدوده 4 درصدي نوسان قيمت بر بورس تهران تحميل شده است. در پي انجام اين اقدام عجولانه، ارزش معاملات روزانه در بورس به كمتر از 70 ميليارد تومان رسيد كه نشان از تشديد ركود در بازار است. به گفته آدام اسميت، در اين‌گونه بازارهاي رقابتي، دستي نامرئي وجود دارد كه باعث به تعادل رسيدن ميزان عرضه و تقاضا در طول زمان مي‌شود و هر‌گونه اعمال قانون دستوري، عدم تعادل را در پي خواهد داشت و اين روند را دچار مشكل خواهد كرد. اين اولين بار نيست كه اقتصاد كشور ما با چنين معضلاتي همراه است كه نمونه ديگر آن تعيين سقف سود 20درصدي براي سپرده‌گذاري‌هاي بانكي بود كه خود باعث غيرمتعادل شدن بازارهاي موازي نظير ارز و بورس شد. از منظري ديگر، عدم اجازه فروش به ميزان دلخواه اين فضا را ايجاد مي‌كند كه هيچ سهمي براي خريد مناسب نيست و همه منتظر فرصتي براي فروش هستند كه در مورد دوم با محدوديت مواجه‌اند و در نتيجه، ركود بازار را فرا خواهد گرفت. همچنين، به گفته سازمان بورس علت وضع اين قانون جلوگيري از فروش‌هاي هيجاني سهامداران حقيقي است، حال آنكه نصف حجم مبنا در بسياري از نمادها بيش از دارايي سهامداران حقيقي است كه نشان از ناكارآمدي آن دارد و در واقع محدوديت براي حقوقي‌ها ايجاد شده است، حال آنكه اين سهامداران از ابتداي ركود، حمايت خود از بازار سرمايه را نشان داده‌اند.
همان‌طور كه بارها اشاره شده است، ارائه به موقع شفاف‌سازي‌هاي لازم و همچنين انجام هرچه سريع‌تر اصلاح قيمت‌ها در بورس تنها راه‌حل برون رفت از وضعيت كنوني است. از سوي ديگر طي روزهاي اخير بهبود اوضاع بازار طلا با توجه به رشد قيمت‌هاي جهاني مي‌تواند انگيزه‌اي تازه براي خروج سرمايه از بورس باشد كه وضع چنين قوانين محدودكننده‌اي ممكن است هجوم نقدينگي‌هاي آزادشده به سمت اين بازار را در پي داشته باشد و اين نرخ بالاي ورود و خروج نقدينگي، بازارهاي نامتعادلي را به همراه خواهد داشت. 
در معاملات روز گذشته، در گروه محصولات شيميايي كه بيشتر نمادها به‌منظور ارائه شفاف‌سازي متوقف هستند روند ملايم منفي ادامه يافت. «وپترو» با حضور نسبتا فعال سهامداران حقوقي در نقش خريدار بيشترين حجم معاملات اين گروه را در اختيار داشت.از سوي ديگر، گروه فرآورده‌هاي نفتي روند منفي خود را تغيير داده و مثبت شد. «شبندر» كه از جمله نمادهاي مثبت اثرگذار بر شاخص كل بود بيشترين حجم معاملات اين گروه را با حضور فعالتر سهامداران حقوقي در نقش خريدار به خود اختصاص داد.
اما گروه فلزات اساسي روند منفي خود را ادامه داد. به گزارش «سنا»، قيمت مس در بازار لندن افزايش يافته است كه در شرايط عادي بازار مي‌توانست خبر خوشي براي سهامداران اين گروه به شمار آيد. «فملي» بيشترين حجم معاملات اين گروه را با حضور پررنگ سهامداران حقوقي در نقش خريدار در اختيار گرفت.
از سوي ديگر، بانكي‌ها با تغيير روند منفي روزهاي اخير خود، رشد اندكي را تجربه كردند. «وبصادر» با حضور سهامداران حقيقي بيشترين حجم معاملات اين گروه را به خود اختصاص داد.
در اين شرايط، روند منفي شركت‌هاي چندرشته‌اي صنعتي متوقف شد. «واميد» تنها نماد قابل معامله اين گروه در روز گذشته، با حضور قابل توجه حقوقي‌ها در نقش خريدار مواجه شد. 
گروه كانه‌هاي فلزي نيز تغيير چنداني در معاملات ابتداي هفته شاهد نبود. «كروي» با حضور 100 درصدي سهامداران حقيقي بيشترين حجم معاملات اين گروه را در اختيار داشت.
از طرف ديگر، مخابرات روند نزولي خود را تغيير داد و مثبت شد. «اخابر» كه موثرترين نماد مثبت بر شاخص كل بود با عرضه‌هاي قابل توجهي از سوي سهامداران حقوقي مواجه شد. 
اما خودرويي‌ها روند منفي خود را ادامه دادند؛ «خودرو» بيشترين حجم معاملات گروه را با حضور نسبتا فعال حقوقي‌ها در نقش خريدار در اختيار گرفت.گروه سيماني نيز روند نزولي خود را ادامه داد. «سفارس» در حالي بيشترين حجم معاملات گروه را به خود اختصاص داد كه سهامداران حقوقي در نقش خريدار حضور بسيار پررنگي داشتند.در نهايت، سرمايه‌گذاري‌ها روند منفي خود را تغيير داده و مثبت شدند. «وساپا» با حضور كامل سهامداران حقيقي بيشترين حجم معاملات اين گروه را در اختيار گرفت.